مجموعه تاریخی پاسارگاد در شیراز

مجموعه تاریخی پاسارگاد در شیراز

شيراز يکی از کلانشهرهای زیبا و مهم و اصلی کشور است که دارای جاذبه های گردشگری فراوان می باشد و در زمينه گردشگری در ايران و جهان کاملا شناخته شده است و سالانه گردشگران زیادی را به سمت خود می کشاند. یکی از با ارزش ترین آثار تاریخی به یادگار مانده از دوران هخامنشی مجموعه تاریخی پاسارگاد در شیراز می باشد، این مجموعه تاریخی در شهرستان پاسارگاد در فاصله تقریبی ۱۲۰ کیلومتری از شهر شیراز و در دشت مرغاب واقع شده است، مجموعه باستانی پاسارگاد اولین پایتخت هخامنشیان بوده است، و یکی از معروف ترین  جاذبه های گردشگری و باستانی در ایران به دلیل وجود آرامگاه کوروش کبیراست، این مجموعه حدود 160 هکتار وسعت دارد و شامل مقبره کوروش، کاخ‌های سلطنتی، باغ‌ شاهی و آبراهه‌ها، برج سنگی، تل تخت، محوطه مقدس، کاروانسرای مظفری و مسجد اتابکی می باشد. مجموعه باستانی پاسارگاد به‌عنوان پنجمین اثر ایرانی در میراث جهانی یونسکو در سال ۱۳۸۳ به ثبت ملی رسیده است. آس چارتر به شما این امکان را می دهد تا با کمتراز سه دقیقه با کمترین زمان بتوانید بلیط هواپیما ارزان چارتر مشهد شیراز خود را به راحتی از این سامانه دریافت نمایید.

تاریخچه و معماری مجموعه تاریخی پاسارگاد

منطقه باستانی پاسارگاد یکی از تاریخی ترین آثار در شیراز می باشد، قدمت این مجموعه تاریخی به پیش از دوره هخامنشیان بازمی گردد. که در  ۲۶۰۰ سال پیش کوروش کبیر، نخستین پادشاه هخامنشی، در دشت مرغاب در نزدیکی شیراز بنا کرد. شکوه و عظمت این بنای تاریخی نشان دهنده مهد تمدن ایران آزادی و دموکراسی بوده است. در طول تاریخ این مجموعه جایگاه و محل سکونت اقوام مختلفی بوده است، مجموعه پاسارگاد و کاخ کوروش اولین سبک از معماری هخامنشی است، این معماری یکی از بی نظیر ترین و خاص ترین معماری های باستانی در ایران بوده است. معماری خاص با ساختمان هایی محصور در میان باغ و دیوار تشکیل شده است، مجموعه پاسارگاد همچون یک اردوگاه بزرگی است که شامل: مقبره کوروش، باغ پادشاهی، کاخ دروازه، پل پاسارگاد، کاخ اختصاصی، آب‌نماهای باغ شاهی، دو کوشک، کاخ بارعام، محوطه مقدس پاسارگاد، تنگه بلاغی، سازه‌های دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری و مقبره کمبوجیه می باشد، که توسط دیواری بزرگ محصور شده است، مجموعه پاسارگاد بخش هایی که تاکنون از زیر خاک بیرون آمده نظیر چهار کاخ و ۲ غرفه 1 کاخ اختصاصی و کاخ بار و پذیرایی نیز می باشد. در ادامه به معرفی بخش های مختلف پاسارگاد می پردازیم.

مقبره کوروش

یکی از معروف ترین و مهم ترین بخش های این مجموعه مقبره کوروش کبیر می باشد، قدمت این بنا به سال‌های ۵۳۰ تا ۵۴۰ پیش از میلاد بازمی‌گردد، مقبره کوروش دارای ظاهری کاملا ساده که حدود 11 متر طول دارد واز از سنگ آهک سفید ساخته شده است. این مقبره در بالای سکویی قرار گرفته است که 6 پله در زیر آن قرار دارد که به اتاق آرامگاه راه دارد، سقف این اتاق از بیرون به ‌شکل شیروانی است، معماری این مقبره تلفیقی از معماری بی نظیر ایرانی، میان ‌رودان، یونان و مصر است. معماری پلکانی این مقبره شباهت زیادی به بتای تاریخی زیگورات دارد. این مقبره باشکوه در 1 کیلومتری کاخ خای قرار دارد، جالب است بدانید در حدود یک قرن پیش این آرامگاه به نام آرامگاه مادر سلیمان معروف بوده است که طی کاوش‌های بسیار زیاد در سال ۱۸۲۰ میلادی به اثبات رسید که آرامگاه کوروش است.

کاروانسرای مظفری

از دیگر بناها و بخش دیگر در مجموعه تاریخی پاسارگاد کاروانسرای مظفری است قدمت این بنای تاریخی به دوره آل مظفر باز می گردد، این بنا به دستور شاه شجاع مظفری ساخته شد، جالب است بدانید سنگ های استفاده شده در ساخت این کاروانسرا از سنگ‌های به سرقت رفته از کاخ‌های پاسارگاد می باشد. این کاروانسرا به دلیل قرار گیری در جاده شاهی و عبور کاروان‌های متعدد از این جاده ساخته شد، وسعت این بنا حدود 200 مترمربع است، به گفته برخی از این کاروانسرا یک مدرسه بوده است اما از سده يازدهم هجری مورخان معروف آن را کاروانسرا معرفی کردند. در اطراف این بنا قبرستانی نیز در گذشته وجود داشته است، که در زمان پهلوی دوم مردگان خود را در آن دفن می کردند که سنگ قبرهای آن نیز از سنگ‌های کاخ‌های پاسارگاد تهیه شده بود. جالب است بدانید بر روی  بعضی از این سنگ نقاشی ها و نوشته های جالبی وجود دارد که اکنون این کتیبه‌ها در موزه هفت‌تنان شیراز نگه‌داری می‌شوند. با تهیه بلیط لحظه آخری هواپیما تهران شیراز در سامانه آس چارتر ازمزایا و تخفیفات ویژه ای برخوردار شوید.

وجه تسمیه نام پاسارگاد

کلمه پاسارگاد دارای معانی مختلفی از جمله: دژ پارسیان، محل استقرار پارسیان، تختگاه پارسه، زیستگاه پارسیان، شهر قدیم ایران و پایتخت کوروش بزرگ می باشد، نام این مجموعه حدود ۲۰۰ سال است که بنام پاسارگاد تغییر کرده و به همین نام نیز مانده است.

مسجد اتابکی

از دیگر بناهای تاریخی که مربوط به قرن هفتم هجری و دوره حکومت اتابکان می باشد، مسجد اتابکی است. این مسجد دارای ستون های زیادی است که در در فواصل نامنظم در اطراف آرامگاه کوروش قرار گرفته اند. در سال ۶۰۲ هجری قمری ستون‌هایی از کاخ‌های شاهی به این مسجد منتقل شد که تا سال ۱۳۵۰ خورشیدی در این مکان بجا مانده بود. که در جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی این ستون ها دیده می شود. این مسجد که جزو مساجد قدیمی ایران محسوب می شود. در محوطه اصلی در نزدیکی کاخ اختصاصی کوروش نیز کتیبه‌های عربی نیز قرار دارند که می توانید از آنها بازدید نمایید.

کاخ بار عام

از کاخ های مهم در محوطه باستانی پاسارگاد کاخ بار عام یا کاخ پذیرایی می باشد. کاخ بار عام حدود ۲.۴۷۲ متر مربع وسعت دارد، کاخ یک تالار مرکزی با هشت ستون دارد و در اطراف آن  چهار ایوان ستون دار و دو اتاق دارد، جالب است بدانید از این 8 ستون امروزه تنها یک ستون برجای مانده که ارتفاعی حدود ۱۰٫۱۳ متر است. تالار بارعام کوروش دارای 4 ورودی است که به چهار ایوان ختم می شوند، ستون‌ها و درگاه‌های تالار از سنگ آهک سیاه ساخته شده‌ است که بر روی آنها نقوش و طرح هایی از پاهای انسان و عقاب و نقوش ترکیبی انسان، ماهی و گاو حک شده است این نقوش از سنت های آشوری الهام گرفته شده است. همچنین در کتیبه های قدیمی که در این کاخ قرار دارد بر روی یکی از قدیمی ترین این کتیبه ها با خط میخی ایرام به زبان فارسی باستان، عیلامی و بابلی متنی با این مضمون نوشته شده است، ( من کوروش شاه هخامنشی ام)

کاخ اختصاصی

این کاخ مخصوص کوروش و محل زندگی او و خانواده اش بوده است، کاخ اختصاصی پاسارگاد حدود ۳.۱۹۲ متر مربع وسعت دارد و در فاصله ۱۳۰۰ متری شمال شرق مقبره کوروش قرار دارد. کاخ اختصاصی بزرگترین کاخ در بین ساختمان های مجموعه پاسارگاد می باشد. در این کاخ با دیگر بناهای این مجموعه بسیار فرق دارد، این تفاوت در تعداد ستون ها، رنگ زیر ستون ها، تعداد ایوان ها و فرم بنا می باشد. در ساخت این کاخ از سنگ سفید مرمرنما، سنگ آهکی سیاه و سنگ ماسه ای کبود استفاده شده است.

کاخ دروازه ورودی

کاخ دروازه ورودی مدخل ورودی به مجموعه سلطنتی می باشد، کاخ دروازه ۷۲۶ متر مربع مساحت دارد، کاخ دروازه ورودی شامل یک تالار هشت ستونی با ارتفاع ۱۶ متر و یک نقش برجسته است، این نقش برجسته نگاره مردی با ریش کوتاه، ردای بلند، تاجی بر سال و چهار بال طراحی شده است، این اثر تاریخی به طوری طراحی شده است که نگاهش به سوی مرکز کاخ است، امروزه این اثر تاریخی بعنوان انسان بالدار شناخته می شود. این سنگ نگاره بالدار یکی از سالم ترین سازه ها در این مجموعه است. تالار کاخ دروازه دو درگاه اصلی نیز در شمال شرق و جنوب غرب می باشد که ارتفاعی حدود 9 متر دارد، پایه ستون‌ها به شکل مکعب دوپله‌ای و از سنگ آهک سیاه ساخته شده‌اند.

تل تخت مادر سلیمان

تل تخت یا تخت سلیمان حدود ۸۰۰۰ متر مربع وسعت دارد، این بنا در بالای کوه در انتهای شمالی پاسارگاد واقع شده است که از آن بالا بر اطراف کاملا مشرف است. از این بنا در گذشته مکان استحکامات نظامی بوده است.

برج سنگی

یکی دیگر از آثار قدیمی مجموعه پاسارگاد برج سنگی است، این اثر تاریخی مربوط به دوره هخامنشیان است، ای برج سنگی چهارگوش با ارتفاعی حدود ۱۴ متر است، این بنا را طبق نظریه مورخان مقبره کمبوجيه، پسر کوروش نسبت داده اند و عده ای نیز آن را آتشکده يا نيايشگاه می دانند، و برخی نیز این بنا را گنج خانه کوروش و محل بایگانی اسناد و مدارک مهم دولت هخامنشی می دانند، به همین دلیل این بنای باستانی به آرامگاه کمبوجیه و زندان سلیمان نیز معروف می باشد. همچنین این بنا شباهت زیادی به کعبه زرتشت نیز در مجموعه نقش رستم دارد، اما این بنا دارای قدمت بیشتری می باشد.

مجموعه باغ شاهی

باغ شاهی پاسارگاد یا پردیس کوروش نخستین نمونه باغ سلطنتی در فلات ایران می باشند، این باغ الگوی باغ‌های ایرانی نیز بشمار می رود، مجموعه باغ شاهی متشکل از آبراهه‌ها، کوشک‌ها و پل می باشد، باغ شاهی پاسارگاد در سال ۲۰۱۱ ، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. کرده‌اند در کتاب‌ها و نوشته‌های مخالف از جهانگردان از این باغ  های زیبا با عنوان پرشین گاردن یاد شده است.

ساعات بازدید از مجموعه پاسارگاد

برای بازدید از مجموعه پاسارگاد می توانید در نیمه اول سال از ساعات ۸:۳۰ صبح تا ۱۹:۳۰ و در نیمه دوم از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۱۷:۳۰ عصر از این مجموعه بازدید نمایید و لازم است بدانید این مجموعه در همه روزهای هفته به غیر از ایام سوگواری قابل بازدید می باشد.

هزینه ورودی به مجموعه پاسارگاد

برای بازدید از این مجموعه ی تاریخی باید هزینه ای برای ورود و بازدید پرداخت نمایید. این هزینه برای گردشگران داخلی حدود 20 هزار تومتن و برای گردشگران خارجی حدود 50 هزار تومان می باشد. آس چارتر بهترین مرجع ارائه دهنده بلیط هواپیما ارزان چارتری در مشهد می باشد.

بهترین زمان بازدید از پاسارگاد شیراز

بهترین زمان برای بازدید از پاسارگاد شیراز فصل بهار است در حالی که در همه فصول گردشگران می توانند به سفر و بازدید از این مجموعه بپردازند، برای بازدید توجه داشته باشید که بهترین زمان موقع روشنایی هوا است که به راحتی بتوانید به گشت و گذار در مجموعه پاسارگاد بپردازید.

مسیر دسترسی به پاسارگاد

برای دسترسی به این مجموعه تاریخی باید در در مسیر جاده شیراز اصفهان که در شمال جاده قرار دارد، بروید و بعد به‌ سمت سعادت ‌شهر حرکت کنید، بعد از عبور از سعادت شهر از اولین دوربرگردان دور زده و از خروجی اول به طرف شهر پاسارگاد و روستای مادر سلیمان حرکت کنید و از جاده فرعی حدود 4 کیلومتر مسافت را طی کنید به این مجموعه تاریخی خواهید رسید.

آدرس دقیق پاسارگاد

استان فارس، سعادت شهر، کیلومتر ۲۰ جاده اصفهان، مجموعه پاسارگاد