25 اسفند را پایان سرایش شاهنامه می دانند. هر سال در آستانه بهار، ایرانیان یک روز را گرامی می‌دارند که در آن مهمترین اثر ملی و هویتی‌مان متولد شده است. این روز، نشانگر اتمام فرآیند خلق اثری ابدی است که هنوز هم پس از هزار سال، بزرگ‌ترین اثری است که از تاریخ، فرهنگ، اسطوره ایرانیان باستان سخن می‌گوید. شما می توانید برای رزرو بلیط هواپیما با بهترین قیمت به سایت آس چارتر مراجعه کنید. اگر سال پایان سرایش شاهنامه را 400 هجری قمری در نظر بگیریم، شاهکار حکیم توس، امروز 1043 ساله می‌شود. این تاریخ نقطه آغازی است که رنگ و بوی فرهنگ و هنر ایرانی در شاهنامه به طور کامل ظاهر شد.
در آن روز، تلاش‌ها و رنج‌های سالیان فردوسی به بار نشست و شاهنامه، یکی از بزرگ‌ترین میراث‌های فرهنگی ایران، پدید آمد و تا امروز در دل‌ها زنده مانده است. پایان سرایش شاهنامه، یادآور اثری سترگ است که نه‌تنها اسطوره‌ها و داستان‌های کهن ایران را زنده نگه داشته، بلکه ارزش‌های اسلامی و انسانی را نیز بازتاب داده است.
این روز فرصتی است تا اراده، استقامت و عشق به زبان و فرهنگ خود را با افتخار جشن بگیریم و ارزش‌های انسانی و فرهنگی که در شاهنامه نهفته‌اند، را با نسل‌های آینده به ارث بگذاریم.
روزی که شاهنامه تمام شد
پایان سرایش شاهنامه، یکی از لحظات بزرگ در تاریخ ادبیات و فرهنگ ایران است. در پایان قرن چهارم، دکتر قدمعلی سرامی، شاهنامه‌پژوه و نویسنده کتاب از رنگ گل تا رنج خار، درباره زمان پایان سرایش شاهنامه می‌گوید:
«فردوسی در پایان داستان یزدگرد می‌نویسد: سر آمد کنون قصه یزدگرد / به ماه سپندارمذ روز ارد، یعنی ۲۵ اسفند.
این تاریخ نماد پاکی و راستی است؛ مفهومی که در نام‌هایی چون اردشیر و اردوان نیز دیده می‌شود. فردوسی با این بیت، پایان سرایش شاهنامه را در همین روز اعلام می‌کند. برای بلیط هواپیما تهران مشهد می توانید به سایت آس چارتر مراجعه کنید.
پایان سرایش شاهنامه
در پاسخ به این پرسش که آیا مشخص است فردوسی شاهنامه را در ۲۵ اسفندِ چه سالی به پایان رسانده، دکتر سرامی توضیح می‌دهد: «فردوسی خود گفته که ۳۵ سال برای سرایش این اثر وقت صرف کرده است، اما نمی‌توان با قطعیت تعیین کرد که بیت پایانی در کدام سال، مثلاً ۳۴۸ یا ۴۰۰ هجری قمری، سروده شده است.»
تنها می‌دانیم پایان سرایش شاهنامه در انتهای قرن چهارم هجری قمری بوده است.” در این زمینه، دکتر علیرضا قیامتی، شاهنامه‌پژوه و استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه، 25 اسفند را دقیق‌ترین تاریخ برای پایان سرایش شاهنامه می‌داند. او تأکید دارد: “فردوسی بعد از ذکر صریح تاریخ پایان سرایش شاهنامه، ارزشمندی و جایگاه آن را در چشم ما روشن می‌کند و می‌گوید: ‘هر آن کس که دارد هش و رای و دین، پس از مرگ بر من کند آفرین.’ تمام همّ و غم فردوسی این بود که شاهنامه را تمام کند.
حتی در زمانی که بیمار بود، نگرانی‌اش از تمام نشدن شاهنامه بود و از خدا می‌خواست عمری به او بدهد تا شاهنامه را به پایان برساند.
درباره شاهنامه بیشتر بدانیم
تنها کتابی که تاریخ، فرهنگ، هویت، باور و اسطوره‌های ایرانیان را بیان کرده، شاهنامه است. شاهنامه موزه ایران شناسی است. ریچارد فرای، ایران‌شناس برجسته، می‌گوید: «هر کس که می‌خواهد ایران را بشناسد، باید شاهنامه را بخواند.» شاهنامه آیینه‌ای برای فرهنگ ماست و ما را در گذشته متوقف نمی‌کند. شاهنامه کتاب نو شدن، نو دیدن، رهایی از کهنگی، پوسیدگی و تکرار ملال‌آور است.
برای همین می طلبد چنین روزی را هم در کنار 25 اردیبهشت که روز نمادین فردوسی است، گرامی بداریم. این روز زادروز بزرگ‌ترین حماسه جهان است».
چرا شاهنامه فردوسی برتر از دیگر حماسه‌هاست؟ دکتر قیامتی در بخش دیگری از سخنانش از انتشار کتابی در سال آینده به نام «شاهنامه، برترین حماسه جهان» خبر داد. قیامتی معتقد بود که این کتاب به بررسی وجوه شباهت و افتراق شاهنامه و دیگر حماسه‌های جهان می‌پردازد. بلیط هواپیما شیراز مشهد با کمترین قیمت از طریق وب سایت اس چارتر مراجعه کنید.
شاهنامه برترین حماسه تاریخ
این شاهنامه پژوه ادامه می‌دهد: «در این کتاب شاهنامه را با حماسه‌های برتر جهان به ویژه ایلیاد و ادیسه مقایسه کرده‌ایم. بعضی می‌گویند شاهنامه، برترین حماسه است و عده‌ای ایلیاد را برتر دانسته‌اند. من به دور از نگاه و احساسات ملی، با دلایل علمی و نیز از دریچه نگاه دانشمندان جهان از جمله برتلس، هسه و… دلایل برتری شاهنامه را بیان کرده‌ام.
بخشی از این دلایل، به هومر و فردوسی برمی‌گردد. فردوسی یک شخصیت تاریخی و حقیقی است، اما درباره هومر شک و تردید است که اصلا چنین فردی وجود داشته است یا نه. برخی معتقدند که ایلیاد و ادیسه در طول قرن‌ها شکل گرفته و سروده شده‌اند. برای مثال، پژوهشگران مفهوم خرد را در شاهنامه با مفهوم آن در ایلیاد و ادیسه، انه‌اید ویرژیل، لیان شامپوی چین و مهابهاراتای هند مقایسه کرده‌اند.
در بخشی دیگر جامعیت شاهنامه و دلایل این‌که چرا آن را بزرگ‌ترین حماسه زنده جهان می‌دانیم، بررسی شده است. یک یونانی برای این‌که بتواند ایلیاد و ادیسه هومر را بخواند، باید آن را به یونانی امروزی یا فرانسوی ترجمه کند و بخواند یا هندی‌ها نمی‌توانند به زبان امروزی‌شان مهابهاراتا را بخوانند. درحالی‌که یک فارسی‌زبان در هر کجای جهان که باشد، می‌تواند شاهنامه را بخواند.
