شهرستان درگز یا دره گز در شمال شرقی ایران و در استان خراسان رضوی در فاصله ۲۵۵ کیلومتری مشهد قرار گرفته است، این شهرستان دارای تاریخچه غنی از فرهنگ و تمدن تاریخی می باشد، شهر مرزی درگز وارث یک تمدن هفت هزار ساله است، که آثار باستانی و تاریخی زیادی در این شهر مربوط به دوره های مختلف می باشد، بیشتر آثار تاریخی این شهر مربوط به دوره افشاریه است، معروف ترین اثر تاریخی در این شهر قلعه مستحکم کلات نادری می باشد که در در نزدیکی نوار مرزی قرار دارد. آس چارتر به شما این امکان را می دهد تا با کمتر از سه دقیقه و کمترین هزینه بلیط هواپیما را به راحتی تهیه نمایید.
موقعیت جغرافیایی شهرستان درگز
درگز شهر باستانی استان خراسان رضوی که از نظر موقعیتی از شمال به مرز ایران و کشور ترکمنستان، از جنوب به چناران، از سمت شرق به مشهد و از غرب به قوچان منتهی می شود. فاصله درگز تا تهران ۱۱۵۰ و تا مشهد ۲۵۵ کیلومتر می باشد. این شهر دارای تاریخچه طولانی و از 4 بخش مرکزی درگز، نوخندان، چاپشلو و لطفآباد تشکیل شده است. این شهرستان دارای اقوام و طوایف مختلفی همچون: ترک، کرمانج، فارس، ترکمن و عرب می باشند که تنوع زبان در این شهر کوچک بخاطر وجود طوایف مختلف زیاد می باشد که هر قوم به زبان خود صحبت می کند. این شهر همچنین در مجاورت مرز ایران و جمهوری ترکمنستان قرار گرفته که از نظر سیاسی و نظامی دارای اهمیت بالایی می باشد.
وجه تسمیه نام درگز
شهرستان درگز با تاریخچه طولانی که داشته از نام های زیادی در دوره های مختلف تاریخی برخوردار بوده است، از جمله نام های باستانی این شهر می توان به نیسایا، باورود، اتک، خاوران، درون، دریجز، داراگرد و آپاوارتاکن، سیاوشگرد، پیروزگرد، بیژنگرد، خسروگرد و ابیورد اشاره کرد. داراگرد از نام هایی بود که تیرداد پادشاه دوم اشکانی و اشک دوم برای جاوید نگه داشتن نام آخرین پادشاه هخامنشیان داریوش سوم به روی این شهر گذاشت که به طول زمان نام آن به داراگر، درگر و سپس درگز تبدیل شد، عده ای نیز معتقدند نام این شهر را بخاطر وجود درختان گز در این منطقه به دره گز تام گذاری کردند که اکنون به درگز معروف است.
تاریخچه شهرستان درگز
شهرستان درگز دارای سابقه درخشان تاریخی می باشد که قدمت آن به 7 هزار سال پیش به دوره پیش از تاریخ در ایران بازمی گردد، شهرستان درگز در گذشته به نام های ابیورد و خاوران نام داشته است، وجود منطقه تاریخی یارم تپه که قدمت آن به دوره ماقبل تاریخ باز می گردد، در دوره پارتها سده سوم قبل از میلاد شهر درگز از اهمیت بسیاری برخوردار بود. در همین دهه ایزیدور خاراکسی شمال پارت را پایتخت اشکانیان معرفی کرد و این شهر را آپاوارتانن نامید. شهرهای درگز، اسفراین، بجنورد، قوچان، کلات و شیروان که در گذشته کوهستان، دشت کردان خراسان و اترک، بین بیابان مشهد و کویر خوارزم بوده است جزو قلمرو اصلی پارت ها بودند. این شهر در دوره های مختلف محل سکونت سلسله ها و اقوام مختلف بوده است، مرزهای شمالی ایران بعد از سقوط سلسله سامانیان از بین رفت و اقوام صحراگرد به این شهر همجوم آوردند، در دوره حکومت نادر در دوره اسلامی درگز به اوج پیشرفت خود رسید و درگز به شهرت زیادی رسید. دوره قاجاریه درگز به نام محمدآباد لقب گرفت و حاکم درگز بیگلرخان تصمیم به ساخت شهر درگز گرفت و مخفیگاه ترکمنها که در جنگل بود را از بین برد، محمدشاه قاجار برای کمک به بیگلرخان در آبادانی این شهر به حاکمان بجنورد، قوچان و کلات دستور داد مه به درگز بروند و بیگرخان را یاری کنند. در این تصمیم آنها با همراهی و کمک به اهالی درگز، این شهر را آباد و به نام محمدشاه قاجار نام گذاری کردند. در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار طبق معاهده آخال در سال ۱۲۶۱ هجری شسمی بین ایران و روسیه درگز از ایران جدا شد و به خاک ترکمنستان واگذار شد. اما در دوره پهلوی این شهر دوباره به خاک ایران بازگشت و از آن زمان به دره جز و بعد از مدتی به درگز معروف گشت که تا کنون نیز به همین نام معروف می باشد.
جاذبه های تاریخی و طبیعی شهرستان درگز
جاذبه های تاریخی درگز بسیار زیاد می باشد، از جمله این آثار و جاذبه های تاریخی این شهر دارای جاذبه های دیدنی طبیعی بسیاری نیز می باشد، که می توانید در سفر به این شهر از زیبایی های وصف ناپذیر این شهر دیدن نمایید و لذت ببرید، از جمله جاذبه های دیدنی این شهر می توان به دره چرلاق، دره درونگر و دربادام، رودخانه درونگر، آبگرم معدنی، کوههای الله اکبر، زیارتگاه علی بلاغ، مقبره علاء الدین تکش، تخت شاه و قره جنگل و دره زیبای رودخانه زنگلانلو اشاره کرد. در ادامه همراه آس چارتر همچنان باشید تا با این جاذبه های دیدنی آشنا شوید.
تفرجگاه امام قنبر
در میان ارتفاعات اللهاکبر در نزدیکی روستای داغدار تفرجگاهی بنام تفرجگاه امام قنبر وجود دارد، این منطقه دارای جاذبه های دیدنی، چشماندازها و مناظر طبیعی درگز بسیار زیبا، درختان سرسبز و بلند، نهرها و رودخانه ای جاری با آب زلال و خنک می باشد، از جذاب ترین جاذبه های دیدنی و تفریحی با خواص درمانی در این منطقه وجود چشمه های آب گرم معدنی با خواص درمانی با ارزش است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. با تهیه بلیط هواپیما شیراز مشهد از سایت آس چارتر از تخفیفات و مزایای ویژه ای برخوردار شوید.
بقعه علامه شهرستانی
شهرستان درگز زادگاه بزرگان زیادی بوده است از جمله علامه بزرگ شهرستانی مه دراین شهر زندگی می کرده است، این علامه به علوم فقه، فلسفه، حدیث و تفسیر واقف بوده است و در میان مردم شهرستان درگز از احترام خاصی برخوردار بوده است، به همین دلیل آرامگاهی برای وی در این شهرستان ساخته شده که بنای آن از لحاظ معماری قدیمی خود دارای ارزش بسیار زیادی می باشد و هم اکنون این آرامگاه یکی از مکان های زیارتی و دیدنی محبوب در این شهرستان بشمار می رود.
دره چهلمیر
یکی از عمیق ترین دره های دیدنی و جذاب منحصربفرد در شهرستان درگز دره چهلمیر می باشد این دره معروف یکی از تفرجگاه های مردم درگز می باشد، دره چهلمیر در بخش شرقی پارک ملی تندوره قرار دارد. این دره بخاطر جاذبه های دیدنی درگز که دارای مناظر چشم نوازش و آب و هوای دلپذیرش در تابستان ها میزبان گردشگران بسیار زیادی از سراسر ایران می باشد.
قبرستان گبرها
از آثار تاریخی دیگر در شهرستان درگز که قدمت آن به قرن ششم تا نهم هجری و دوران حکومت ایلخانی باز می گردد، قبرستان گبرها می باشد. این قبرستان کهنه و تاریخی متعلق به زرتشتیان و مغ ها بوده است که به آنها گبرها گفته می شده است. در زمان حکومت ایلخانان عده ای زرتشتیان به این شهر مهاجرت می کنند و در روستاهای جلفا و خیر آباد مرکزی و پالکانلو ساکن می شوند و در نزدیکی محل سکونت خود بر روی تپه ای این قبرستان را می سازند که اکنون به یکی از جاذبه های باستانی و دیدنی در این شهر تبدیل شده است.
پارک ملی تندوره
از مناطق دیدنی درگز که علاقه مندان زیادی دارد، پارک ملی تندوره می باشد، که سالانه میزبان تعداد زیادی طبیعت دوست و گردشگر و علاقه مندان به محیط زیست و جانوران می باشد، پارک ملی تندوره بیست و سومین پارک ملی کشور است تندوره در شمال استان خراسان و نزدیک مرز ترکمنستان قرار دارد، در این پارک ملی که تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد وحشی نظیر قوچ، میش، کل و بز و گرگ، گراز و شغال زندگی می کنند، علاوه بر این جانوران دیدنی این منطقه دارای جاذبه های شگفت انگیزی از جمله نمونه های برجسته طبیعی و منحصر به فرد از کوهستان ها، صخره ها، تپه ماهورهای متعدد و دره های عمیق با شیب زیاد و پوشش گیاهی متنوع می باشد.
قزقان دره و شیلگان دره
منطقه قزقان دره و شیلگان دره از معروف ترین مناطق دیدنی و جذاب در درگز می باشد، این مناطق تپه های مخملی می باشد، که چشم انداز بسیارزیبایی دارد و گردشگران زیادی از آن دیدن می نمایند، برای بازدید از این جاذبه ی طبیعی بسیار زیبا می توانید در ماه فرودین و اوایل ادریبهشت به این منطقه سفر کنید و از طبیعت دلپذیرآن دیدن نمایید.
پلکان نادری
یکی از آثار تاریخی بجامانده از نادرشاه افشار در شهر باستانی درگز پلکان نادری است، حدود 900 پله در کنار شوسه نزدیک روستای کپکان قرار دارد که به دلیل صعب العبور بودن کوه ها و عبور دادن تجهیزات و افراد به سختی از ارتفاعات کوه های الله اکبر و رفتن به شهرهای دیگر نادرشاه افشار دستور ساختن این پلکان را در ارتفاعات این کوه داد، این پلکان که با تراشیدن سنگ های کوه صورت گرفت و هر پله حدود 3 متر عرض و 30 متر طول و 13 سانتی متر ارتفاع دارد. ساخت این پلکان نشان دهنده عظمت و اراده این پادشاه می باشد، در میانه این پلکان در کمرگاه آن 3 کتیبه ی تاریخی وجود دارد که زیاد نوشته های روی آن دیده نمی شود ولی می توان گفت که نوشته های روی آن مربوط ساخت این پلکان و مربوط به دوره نادرشاه افشار می باشد. پلکان نادری از ارتفاع ۵۰۰ متری کوههای الله اکبر آغاز و در امتداد جاده به فاصله ۸۰۰ متر ی خط الراس کوه به پایان می رسد.
بقعه حضرت سلطان درگز
در مسیر ۱۰ کیلومتری جنوب جاده قوچان به درگز در شمال روستای حضرت سلطان بقعه خشتی و گلی قرار گرفته است، که متعلق به سلطان درگز می باشد که بنا به اعتقاد اکثر اهالی روستا این بنا را مقبره سلطان سنجر سلجوقی می دانند، ، معماری و ساخت این بقعه مربوط به دوره سلجوقیان می باشد. این بقعه مربع شکل به طول و عرض ۷۰/۷ متر و دارای تزئینات خشتی و مقرنس های زیبایی است. در میانه ی اتاق سکویی گچی که ضریحی اطراف آن وجود دارد که این سکو همان مقبره می باشد، که برروی آن نقوش اسلیمی و اشعاری به رنگ قرمز طراحی و حک شده است، این بنا دارای یک گنبد که دارای چهار فیلپوش که 4 زاویه آن با آجر به صورت کنگره ای طراحی شده است.
مقبره صید علیخان درگزی
یکی از دیدنی ترین بناهای تاریخی درگز که مربوط به دوره مشروطه است مقبره شاعر و سیاستمدار بزرگ صید علیخان درگزی است، صید علیخان درگزی بانی تشکل فرهنگی و اصلاح طلبی در خراسان بود که به اصحاب سراچه معروف بود. مقبره وی در میان قبرستانی متروکه قرار دارد و دارای بنایی آجری مربع شکل است، این بنا دارای یک درب ورودی ضلع شمالی و دو ایوان در دو طرف درب ورودی و دو ایوانچه کوچک دو طبقه و اتاقی چهار گوش با سقفی گنبدی می باشد که مقبره در آن قرار گرفته است.
روستای قازان بیک
روستایی زیبا از توابع بخش لطف آباد و در شهرستان درگز که بنام روستای قازان بیک معروف است، این روستا یکی از روستاهای زیبا و سرسبز دیدنی در این شهرستان می باشد و مکانی برای برگزاری مسابقات بومی محلی از جمله مسابقات والیبال، فوتبال و طنابکشی بانوان می باشد.
دره ی شمخال درگز
از دیگر زیبایی های جذاب و دیدنی این شهر می توان به دره ی زیبا و بی نظیر شمخال اشاره کرد،این دره منحصربفرد و شگفت انگیز حدود 18 کیلومتر طول دارد که از روستای کوهپایه ای شمخال در فاصله 70 کیلومتری جاده ی قوچان به سمت باجگیران شروع می شود و با یک شیب ملایم به درگز منتهی می شود.
حمام جشن آباد
بنای تاریخی دیگری در ۲۰ کیلومتری شمال غربی شهرستان درگز در روستای جشنآباد قرار دارد، این حمام مربوط به دوران قاجاریه می باشد و توسط حاج حیدر حیدری ساخته شده است. این حمام بعدها توسط اهالی روستا به صورت بنایی عامالمنفعه خریداری گردید، این بنا دارای ورودی کوچک با طاقهای هلالی و و راه پلهای خمیده و دارای بخش های مختلفی همچون فضایی مدور با غرفههای بزرگ و کوچک و طاقی هلالی، گرمخانه، گنبد بزرگ مرکزی با نورگیر میانی و حوض دایرهای شکل می باشد. حمام جشن آباد از مصالحی همچون آجر، ساروج، آهک و سنگ ساخته شده است.
سوغات و صنایع دستی درگز
شهرستان درگز دارای سوغات و صنایع دستی بی نظیری می باشد که می توان به گلیم بافی ، نمدمالی ، چارق دوزی ، دوخت البسه ابریشمین که حاصل هنر و دست رنج و هنرمندان درگزی می باشد، از سوغات خوراکی این شهرستان نیز می توان به آبنبات هل دار یا شکر پنیر هل دار و گردو اشاره کرد.
پوشش گیاهی شهرستان درگز
پوشش گیاهی شهرستان درگز از تنوع بالایی برخوردار است، این شهرستان دارای گیاهانی شامل بارهنگ، چوبک، باریجه، آلبالوی وحشی، سریش، شیرخشت، ارس، گون، زرشک، کرکو، انجیر، آویشن، درمنه و گوجه وحشی می باشد.
پوشش جانوری شهرستان درگز
شهرستان درگز شامل پوشش جانوری همچون گرگ، روباه، تشی، قوچ، میش، کل، بز، پلنگ، روباه، شغال و پرندگانی مثل عقاب، کرکس، سارگپه، قمری، کورکور، قرقی، هما، دلیجه، سهره، بلدرچین، لیل و تیهو می باشد که در این ناحیه زندگی می کنند.
بهترین فصل سفر به شهرستان درگز
درگز شهری زیبا و دیدنی که در دامنه رشته کوههای هزار مسجد قرار گرفته است، به همین دلیل دارای آب وهوای سرد کوهستانی است، این شهر در تابستان ها گرم که دمای آن به 38 درجه سانتیگراد می رسد و در زمستان ها دمای هوا به 2 درجه زیر صفر می رسد. اگر می خواهید به این شهر سفر کنید بهترین زمان فصل بهار و اواخر تابستان است.
مسیر دسترسی به شهرستان درگز
شهر در گز در 255 کیلومتری شهر مقدس مشهد قرار دارد، شما می توانید با یک پرواز هوایی از تهران به مشهد رفته و از آنجا برای سفر به این شهر با استفاده از تاکسی و با اتوبوس به این شهر سفر نمایید، همچنین می توانید از اتوبوس و یا خودروی شخصی حدود 1150 کیلومتر برابر به 12 ساعت زمان راه را از تهران به مشهد طی نمایید تا به درگز برسید.
نویسنده: شادی شادکام
سوالات متداول
شهرستان درگز قدمتی حدود 7 هزار سال دارد که به دوره قبل از تاریخ در ایران بازمی گردد.
قزقان دره و شیلگان دره، پلکان نادری، بقعه حضرت سلطان، پارک ملی تندوره، مقبره صید علیخان درگزی، قبرستان گبرها، دره چرلاق، دره درونگر و دربادام، رودخانه درونگر، آبگرم معدنی، کوههای الله اکبر، زیارتگاه علی بلاغ، مقبره علاء الدین تکش، تخت شاه، قره جنگل و دره زیبای رودخانه زنگلانلو از جاذبه های دیدنی و تفریحی شهرستان درگز می باشد.
شهرستان درگز در شمال شرقی ایران در استان خراسان رضوی و در فاصله ۲۵۵ کیلومتری مشهد مقدس قرار گرفته است.
بهترین فصل برای سفر به درگز فصل بهار و اواخر تابستان می باشد.