جاذبه های گردشگری ماسوله گیلان
چشمه آب معدنی علی زاخونی
چشمه آب معدنی علی زاخونی که با نام چشمه «زمزمه» نیز مشهور است، یکی از پدیدههای بینظیر طبیعی در استان گیلان به شمار میآید. آب این چشمه، مملو از بیکربنات است و رنگ آن بهدلیل نزدیک بودن به معدن آن، نارنجی است. طعم آب چشمه تلخ و نامطلوب است، اما گفته میشود که نوشیدن آن برای درمان بسیاری از بیماریها از جمله مشکلات گوارشی، مفید است. ساکنان محلی، آب چشمه زمزمه را با مقداری شکر مخلوط میکنند و آن را برای بهبود بیماریهای ریوی و گوارشی مینوشند.
چشمه آب معدنی علی زاخونی در کنار رود خلشتریا یا ماسوله رودخان واقع شده است و دبی آب آن، یک لیتر بر ثانیه است. در حال حاضر، آب چشمه از طریق لولهای به قطر ۸ سانتیمتر به خارج از حوضچه چشمه میریزد و سپس به سوی رودخانه سرازیر میشود. این چشمه در نزدیکی هتل آرام ماسوله قرار دارد. در ادامه با آس چارتر، ارائه کننده بهترین بلیط ارزان چارتری رشت همراه باشید.
خانههای پلکانی ماسوله
بافت سنتی و معماری پلکانی خانههای شهر ماسوله، یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری این شهر است که توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب میکند. در ماسوله، سقف یک خانه، حیاط خانه همسایه است، پس توجه داشته باشید که در گشت و گذار در این شهر تاریخی، آرام قدم بردارید تا برای اهالی مزاحمت ایجاد نکنید.
یک نکته جالب در طراحی خانههای پلکانی ماسوله، رنگ رسی یا زرد آنها است تا در هوای مهآلود نیز، قابلمشاهده باشند. مردم ماسوله برای حفظ رنگ خانههایشان، سالی یک بار روی بناهایشان را با گلی زرد و سقف آنها را با گلی کبود میپوشانند. اهالی ماسوله این دو نوع گل را از کناره رودخانه ماسوله رودخان به دست میآورند.
گلدانهای رنگارنگ شمعدانی و دیگر لوازم تزئینی در بالکنها، زیبایی خانههای پلکانی ماسوله را چند برابر کردهاند. ماسوله، یکی از زیباترین نقاط کشور برای عکاسی است، پس حتما دوربین عکاسی خود را بههمراه ببرید تا از سوژههای ناب این منطقه عکاسی کنید
موزه مردم شناسی ماسوله
رفتن به ماسوله و بدون تماشای موزه مردمشناسی آن، کامل نخواهد بود. این موزه چکیدهای مصور از تاریخ زندگی روستایی ماسوله است که در آن المانهایی از شیوهی زندگی و روشهای زراعتی مردم را از قرنها پیش تا دوران معاصر میتوان یافت. در این موزه که بهدست فرهنگپژوهی بهنام «فرهاد شرفی ماسولهای» تأسیس شده، میتوان رد پای تاریخ و فرهنگ را در سه بازهی زمانی دید. یک بخش از این موزه شامل کتیبهها و لوازم زندگی و معیشتی مردم در قرن معاصر است، بخش دوم مربوط به لوازم و اسناد یافتشده در ماسوله و اطراف آن، طی دو قرن گذشته است و بخش سوم قدمت تاریخ و فرهنگ این سرزمین گیلانی را در چهار قرن گذشته به نمایش میگذارد. وسایل جذاب تاریخی و کهن که با نوع زندگی مردم زمان خود ارتباط دارد، این موزه را تماشایی کرده است. در موزه مردمشناسی، با سبک زندگی ماسولهایها در طول چند قرن آشنا میشوید. کتیبه، کوزه، پولهای قدیمی، گهواره، کفشهای سنتی، هاون، ترازوهای بسیار قدیمی، چینههای گلی، چند نوع داس و… این موزه را رنگولعاب بخشیدهاند. با استفاده از سامانه آنلاین بلیط چارتری هواپیما مشهد رشت آس چارتر می توانید آسوده و با خیالی راحت سفر کنید.
موزه حیات وحش
در موزه حیات وحش، مجموعهای از حیوانات تاکسیدرمی شده که در مناطق اطراف، تالابها، جنگلها و کوهها زندگی میکنند، به نمایش گذاشته میشود. این موزه در کنار بازار و در یکی از خانههای پلکانی ماسوله در منزل شخصی آقای شاهپور اخوان قرار دارد.
شما در اینجا میتوانید ۸۰ گونه از حیوانات مانند راسو، گورکن، گراز، قاقوم، کفتار، شاهین، عقاب، چنگر، بوتیمار، غازهای وحشی، حواصیل ارغوانی، قو، طاووس، سنقر تالابی، کبک، گربه وحشی سمور آبی یا قرقاول و پلیکان را ببینید که در جادههای گیلان، جان خود را از دست دادهاند و توسط آقای اخوان، جمعآوری و تاکسیدرمی شدهاند. یک خرس قهوهای ۸۰۰ کیلویی در این موزه وجود دارد که شاید ارزشمندترین حیوان تاکسیدرمی شده این مجموعه باشد.
موزه میراث فرهنگی
موزه میراث فرهنگی، یک خانه تاریخی به نام «خانه درزی» است که یادگاری از دوران پهلوی است، اما در آن آثاری از دوران قاجاریه، ابزار حرفههای سنتی و اسناد مربوط به نهضت جنگل برای نمایش وجود دارند. این موزه کوچک در محله «کشه سر» ماسوله واقع شده است و بازدید از آن، خالی از لطف نیست.
بنای خانه درزی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و خشت، گل و چوب از مصالح به کار رفته در آن هستند. آژانس مسافرتی آس چارتر با ارائه بلیط ارزان چارتری رشت می تواند گزینه ای مناسب برای سفر های شما باشد.
بازار ماسوله
رنگیترین قسمت ماسوله را باید بازار محلی آن دانست. این بازار خوشآبورنگ، پر از خوراکیهای متنوع و صنایع دستی روستایی است. در این بازار علاوه بر خرید میتوانید از تماشای ظاهر رنگارنگ مغازهها با نماهای چوبی و پر گلدان آنها نیز لذت ببرید و حس خوب گشتزنی در سادگی روستایی را لمس کنید. در این بازار که یکی پر طرفدارترین جاهای دیدنی ماسوله محسوب میشود، بهراحتی میتوانید سوغات متنوع و رنگارنگی بخرید و چمدانتان را پر از خوشحالی و زیبایی دسترنج مردم ماسوله کنید. طعمهای خوشی همچون مربا، نان محلی، ترشیجات و… از خوشمزگیهای ماسوله است که میتوانید تهیه کنید. همچنین اگر شیفتهی صنایع دستی و سنتی گیلان هستید، در بازار ماسوله میتوانید آنها را پیدا کنید. بافتنی، گلیم، کیفهای جاجیمی و هر دستسازی که رنگوبوی شمالی دارد، در این بازار پیدا میشود.
بقعه عون بن علی
امامزاده عون بن محمد حنفیه بن علی (ع) یکی از سه امامزاده شهر ماسوله است. بقعه متبرک این امامزاده، یکی از بناهای تاریخی شهر ماسوله است که قدمت آن به قرن دوم یا سوم هجری قمری برمیگردد. طبق شجرهنامههای موجود، این بقعه متعلق به عون بن محمد، نوه امیرالمومنین، یعنی فرزند «محمد حنیفه»، پسر امام علی (ع) است. این بقعه در مرکز ماسوله واقع شده است و با معماری زیبا، مکانی جذاب برای علاقهمندان به تاریخ و معماری ایران پس از اسلام به حساب میآید. کندهکاریهای زیبا روی سنگ قبر در عمارت هشتضلعی بقعه عون بن علی مربوط به سال ۹۶۹ هجری قمری است. یک موزه نیز در مجاورت این امامزاده با همین نام قرار دارد که آثاری از دوران تیموریان و صفویان را به نمایش میگذارد. می توانید ارزان ترین بلیط هواپیما چارتری تهران رشت را از آس چارتر تهیه کنید.
امامزاده هاشم
در مسیر رسیدن به آبشار زیبای خرم بو، پس از عبور از چشمه ماسوله در پایین دست کوهی به نام قله بُن، با بقعه امامزاده هاشم با دیوارهای کاهگلی و یک گورستان در اطراف آن، روبهرو میشوید که مکانی مناسب و مملو از سکوت برای کمپ کردن است. اگر در مسیر رسیدن به آبشار خسته شدید، میتوانید در زیر سایه درختان تنومند اطراف بقعه و پرچین سنگی حیاط بقعه، کمی استراحت کنید.
این بقعه شاید به زرقوبرق بقعه «عون ابن علی» نباشد، اما دیوارهای کاهگلی، درب چوبی رنگورورفته و پنجرههای ارسی با شیشههای رنگی در دیوار شرقی، آن را تبدیل به مکانی دوستداشتنی برای بازدید کردهاند. این امامزاده منتسب به امام خاصی نیست. بنای بقعه از آجر و کاهگل ساخته شده است و نمای بیرونی آن چهار گوش و دو طبقه است و از درون تاقی هشت ضلعی با سقف بلند دارد. مجموعه بنای بقعه شامل یک اتاق (مسجد و زائرسرا)، کفشکن، انباری و اتاق اصلی (حرم) میشود.
محوطه باستانی ماسوله
محوطه باستانی ماسوله یا کهنه ماسوله در ۶ کیلومتری شمال غرب ماسوله فعلی قرار دارد و در گذشته، زیستگاه اولیه اهالی ماسوله بوده است. اولین آثار صنعت فلزکاری یعنی ذوب آهن در این منطقه کشف شده است، اما در حال حاضر چیزی بهجز تکه سنگهایی پراکنده از آن باقی نمانده است. البته قدم زدن در محوطه تاریخی ماسوله، حس و حالی عجیب و جالب دارد، پس تجربه آن را از دست ندهید.
کاروانسراهای ماسوله
ماسوله بهدلیل موقعیت استراتژیک خود در گذشته، که بر سر شاهراه اصلی ارتباطی قرار داشته، دارای کاروانسراهای متعددی است. کاروانسرای ۳ طبقه حاجی فیضی که در سالهای اخیر مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است، یکی از تجارتخانههای اصلی این روستای تاریخی در گذشته بوده است و هماکنون، تحولات معماری دوره پهلوی اول را به نمایش میگذارد. کاروانسرای میرزای ماسوله نیز یکی از آثار ملی ایران به شمار میآید و بازدید از آن خالی از لطف نیست. آس چارتر ارائه کننده بلیط چارتری رشت انتخابی مناسب برای سفر شما می باشد.
عوامل تخریب بافت تاریخی ماسوله
از عوامل طبیعی که موجب تخریب بافت تاریخی ماسوله می شود به سیل و زلزله می توان اشاره کرد.
سیل: به علت وجود دو رودخانه ی رودخان و خلیل دشت، ماسوله همواره منطقه ای سیل خیز است. متأسفانه در طی 25 سال گذشته بخاطر بی توجهی نسبت به حریم رودخانه و ساخت و ساز در اطراف آن، این ساختمان ها در معرض خطر سیل قرار گرفته اند که بدترین آن ها در سال 1375 رخ داد.
زلزله: با توجه به قرار داشتن دوگسل فعال در منطقه شمال و جنوب غربی ماسوله، این شهر همواره با زلزله های خفیف و شدید روبه رو بوده است. در این شهر همیشه به علت به وجود زلزله های متعدد ،حرکت سنگ های بزرگ از بالای کوه به سمت شهر بسیار رایج است وبه همین دلیل هیچ کس در این شهر حق قطع کردن درختان بالا دست کوه را ندارد.
عوامل انسانی: در دهه های اخیر به علت دخل وتصرف در طبیعت و تخلیه ی زباله و فاضلاب شهری به رودخانه، همگی منجر به ضرر های جدی به جنگل ها، مراتع، رودخانه ها و سایر عناصر محیط طبیعی این شهر شده است.
همه ساله بخاطر وجود هزاران مسافر و بازدیدکننده ، این شهر در معرض الوده شدن محیط و مخدوش شدن عناصر طبیعی قرار میگیرد. عواملی همچون راه سازی های بدون مطالعه و هماهنگی با شرایط و امکانات طبیعی این شهر و ساخت و سازهای دولتی و غیردولتی، همگی دست در دست هم موجب نابودی محیط زیست این شهر هستند.
همچنین در ده سال گذشته نزدیک به 250 واحد ساختمانی جدید با مصالح و شیوه های امروزی در داخل بافت و حاشیه ی این شهر ساخته شده است. استفاده از مصالح ساختمانی جدید به جای گل، چوب و سنگ و نیاز مردم به امکانات امروزی و تأثیر آن در نقشه ی بناها بخصوص نوع پنجره ها همگی باعث تخریب و ناهماهنگی در جلوه ی عمومی شهر شده است.
ساختار های عمرانی نسنجیده در شهر ماسوله، بارها باعث نابودی این شهر شده است. امید است که اهالی و مسئولان این شهر بتوانند با تلاش و همت روز افزون، این میراث ارزشمند طبیعی و تاریخی را حفظ کنند و در جهت حفظ و نگهداری و بالندگی آن هر چه بیشتر قدم بردارند. با خرید بلیط چارتری از آژانس آس چارتر می توانید به راحتی سفر کنید.
عوامل انسانی
طی دهه های اخیر آسیب های جدی به جنگل ها، مراتع، رودخانه ها و سایر عناصر محیط طبیعی ماسوله به واسطه دخل وتصرف در طبیعت و تخلیه ی زباله و فاضلاب شهری به رودخانه صورت گرفته است و هزاران مسافر و بازدیدکننده باعث آلوده شدن محیط و مخدوش شدن عناصر طبیعی آن می شوند.
و همچنین راه سازی بدون مطالعه و هماهنگی با شرایط و امکانات طبیعی و ساخت وسازهای دولتی و غیردولتی، همگی در حال نابود کردن محیط زیست شهر هستند.باید بدانید در ده سال گذشته نزدیک به 250 واحد ساختمانی جدید با مصالح و شیوه های امروزی در داخل بافت و در حاشیه ی آن ساخته شده است. استفاده از مصالح ساختمانی جدید به جای گل، چوب و سنگ و نیاز مردم به امکانات امروزی و تأثیـر آن در نقـشـه ی بنـاهـا و خصوصـا نـوع پنجـره ها همگـی باعـث تخـریب و ناهماهنگی در سیمای عمومی شهر شده است.
مداخلات عمرانی نسنجیده در شهر ماسـوله، بارها سبب آسیب جـدی به شهر شـده است. امید است که اهالی و مسئولان این شهر بتوانند با تلاش و همت مضاعف، این میراث ارزشمند طبیعی و تاریخی را حفظ کنند و در جهت حفظ و نگهداری و بالندگی آن گام بردارند. بلیط چارتری ارزان خود را می توانید از آس چارتر تهیه کنید.
نویسنده: شادی شادکام
ماسوله در کجا قرار دارد؟
شهر زیبای ماسوله در استان گیلان، شهرستان فومن، ۳۲ کیلومتری غرب شهر فومن قرار دارد.
جاذبه های گردشگری ماسوله کدام می باشد؟
آبشار کوشم، رودخانه ماسوله رودخان، آبشار تریشوم، آبشار لارچشمه، پارک جنگلی ماسوله و … از جاذبه های دیدنی شهر ماسوله می باشد.