تفلیس: گشتی در قلب تپنده گرجستان و تلاقی تاریخ و مدرنیته
تفلیس، پایتخت رؤیایی گرجستان، شهری است که در هر گوشه‌اش داستانی برای گفتن دارد. این شهر که در دو سوی رودخانه “متکواری” گسترده شده، مجموعه‌ای شگفت‌انگیز از تاریخ کهن، معماری متنوع، فرهنگ غنی و زندگی مدرن شهری است. تفلیس نه تنها یک مقصد گردشگری، بلکه تجربه‌ای عمیق از تلاقی شرق و غرب است. اگر قصد سفر به این شهر هزار رنگ را دارید، این راهنمای جامع شما را با بهترین و دیدنی‌ترین مکان‌های آن آشنا می‌کند.
بخش اول: بافت تاریخی و قلب شهر (تفلیس قدیم)
هیچ سفری به تفلیس بدون گشت‌وگذار در خیابان‌های سنگ‌فرش شده و بالکن‌های چوبی رنگارنگ “تفلیس قدیم” کامل نمی‌شود. این منطقه روح شهر است و قدم زدن در آن مانند سفر در زمان است.
- قلعه ناریکالا : نگهبان ابدی تفلیس
بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر، قلعه باستانی ناریکالا با صلابت ایستاده است. این قلعه که قدمت آن به قرن چهارم میلادی بازمی‌گردد، شاهد فراز و نشیب‌های تاریخی بسیاری بوده است. برای رسیدن به آن می‌توانید از یک مسیر پیاده‌روی شیب‌دار اما زیبا بالا بروید یا سوار تله‌کابین تفلیس شوید که از پارک “رایک” حرکت می‌کند. تله‌کابین خود یک جاذبه است و منظره‌ای پانورامیک و خیره‌کننده از کل شهر، رودخانه متکواری و بافت تاریخی به شما هدیه می‌دهد. در بالای قلعه، کلیسای “سنت نیکولاس: که به زیبایی بازسازی شده، قرار دارد. غروب آفتاب از فراز ناریکالا، زمانی که چراغ‌های شهر یکی‌یکی روشن می‌شوند، لحظه‌ای جادویی و فراموش‌نشدنی است.
- حمام‌های سولفور
درست در پایین‌دست قلعه ناریکالا، منطقه‌ای با گنبدهای آجری کوچک خودنمایی می‌کند. اینجا “آبانوتوبانی”، محله حمام‌های سولفور است؛ جایی که افسانه‌ها می‌گویند تفلیس از آن متولد شده است. طبق روایت‌ها، “واختانگ گرگاسالی”، پادشاه گرجستان باستان، حین شکار، شاهینش در یکی از این چشمه‌های آب گرم می‌افتد و پخته می‌شود! او به دلیل وجود این چشمه‌ها دستور ساخت شهری در این مکان را می‌دهد و نام “تفلیسی” (به معنای مکان گرم) را بر آن می‌نهد.
امروزه این حمام‌ها همچنان فعال هستند و تجربه‌ی آن‌ها یکی از بایدهای سفر به تفلیس است. شما می‌توانید یک اتاق خصوصی اجاره کرده و از خواص درمانی آب‌های گوگردی لذت ببرید.
- پل صلح : نماد تفلیس مدرن
در تضادی زیبا با بافت تاریخی اطراف، “پل صلح” با طراحی موج‌دار و آینده‌نگرانه‌اش بر روی رودخانه متکواری می‌درخشد. این پل عابر پیاده که از شیشه و فولاد ساخته شده، در شب با هزاران لامپ LEDروشن می‌شود و منظره‌ای چشم‌نواز خلق می‌کند. این پل که توسط معمار ایتالیایی “میکله دی لوکی” طراحی شده، پارک رایک را به بخش قدیمی شهر متصل می‌کند و نمادی از حرکت گرجستان به سوی آینده است.
بخش دوم: خیابان‌ها و میدان‌های پرجنب‌وجوش
تفلیس شهری زنده است و این سرزندگی را بیش از همه در خیابان‌ها و میدان‌های اصلی آن می‌توان حس کرد.
- خیابان روستاولی
خیابان روستاولی، شریان اصلی و مدرن تفلیس است. این بلوار عریض و زیبا به نام شاعر ملی گرجستان، “شوتا روستاولی”، نام‌گذاری شده و میزبان بسیاری از ساختمان‌های مهم و نمادین شهر است. در این خیابان می‌توانید از مکان‌هایی مانند:
پارلمان گرجستان: ساختمانی با معماری باابهت استالینی.
اپرا و تئاتر باله تفلیس: بنایی با معماری نئو-موری که به زیبایی بازسازی شده است
موزه ملی گرجستان: گنجینه‌ای از تاریخ و هنر این کشور که آثار باستانی بی‌نظیری از جمله گنجینه‌های طلای کولخیس را در خود جای داده است.
گالری‌ها، کافه‌ها، رستوران‌ها و فروشگاه‌های برندهای بین‌المللی.
- قدم زدن در خیابان
قدم زدن در این خیابان، چه در روز و چه در شب، تجربه‌ای لذت‌بخش از زندگی شهری تفلیس است.
در انتهای جنوبی خیابان روستاولی، میدان آزادی قرار دارد که با ستون طلایی “سنت جرج” در مرکز آن شناخته می‌شود. این میدان که در گذشته نام‌های دیگری مانند “میدان لنین” داشته، قلب سیاسی و اجتماعی شهر است
و شاهد بسیاری از رویدادهای تاریخی مهم گرجستان بوده است. ساختمان شهرداری تفلیس و هتل‌های لوکس در اطراف این میدان قرار دارند.
بخش سوم: کلیساها و اماکن مذهبی
گرجستان یکی از قدیمی‌ترین کشورهای مسیحی جهان است و کلیساهای باشکوه تفلیس گواهی بر این پیشینه غنی هستند.
- کلیسای جامع تثلیث مقدس
“سامبا” بزرگ‌ترین کلیسای ارتدکس در گرجستان و یکی از بزرگ‌ترین کلیساهای ارتدکس در جهان است. این مجموعه عظیم که بر روی تپه “سنت الیاس” ساخته شده، از هر نقطه‌ای در شهر قابل مشاهده است. معماری آن ترکیبی از سبک‌های سنتی گرجی با عناصر مدرن است. گنبد طلایی آن در زیر نور خورشید می‌درخشد و فضای داخلی آن با نقاشی‌های دیواری و شمایل‌های زیبا تزئین شده است. بازدید از این کلیسای باشکوه، حس آرامش و معنویت عمیقی را به همراه دارد.
- کلیسای متخی
این کلیسای تاریخی بر روی صخره‌ای مشرف به رودخانه متکواری و در نزدیکی مجسمه پادشاه واختانگ گرگاسالی قرار دارد. این مکان یکی از استراتژیک‌ترین نقاط شهر در طول تاریخ بوده و بارها تخریب و بازسازی شده است. منظره‌ای که از محوطه این کلیسا به سمت قلعه ناریکالا و بافت قدیم شهر دیده می‌شود، یکی از کارت‌پستالی‌ترین تصاویر تفلیس است.
- کلیسای سیونی
این کلیسا که در قلب تفلیس قدیم و در کنار رودخانه قرار دارد، برای قرن‌ها مقر اصلی اسقف اعظم کلیسای ارتدکس گرجستان بوده است. مهم‌ترین یادگار این کلیسا، “صلیب سنت نینو” است؛ صلیبی که از شاخه‌های انگور ساخته شده و نماد مسیحیت در گرجستان به شمار می‌رود.
بخش چهارم: تجربیات فرهنگی و تفریحی منحصربه‌فرد
- بازار درای بریج
اگر به دنبال اشیاء قدیمی، عتیقه‌جات، یادگاری‌های دوران شوروی، جواهرات دست‌ساز، فرش و صنایع دستی هستید، بازار “درای بریج” بهشت شماست. این بازار روباز که هر روز هفته برپا می‌شود، مکانی شگفت‌انگیز برای کشف گنجینه‌های پنهان و صحبت با فروشندگان محلی است. حتی اگر قصد خرید ندارید، گشت‌وگذار در این بازار تجربه‌ای فرهنگی و جذاب است.
- تئاتر گابریادزه و برج ساعت کج
در یکی از کوچه‌های دنج تفلیس قدیم، یک برج ساعت کج و فانتزی توجه شما را جلب خواهد کرد. این برج که گویی از دل یک کتاب قصه بیرون آمده، بخشی از تئاتر عروسکی “رِزو گابریادزه”، کارگردان و هنرمند مشهور گرجی است. هر ساعت، فرشته‌ای کوچک از درب بالای برج بیرون آمده و زنگی را به صدا در می‌آورد، اما رأس ساعت ۱۲ ظهر و ۷ عصر، نمایش کوتاهی با عنوان “چرخه زندگی” با عروسک‌ها اجرا می‌شود که تماشای آن خالی از لطف نیست.
سخن پایانی
تفلیس شهری است که باید با پای پیاده کشف کرد. در کوچه‌پس‌کوچه‌هایش گم شد، طعم غذاهای لذیذش مانند “خاچاپوری” و “خینکالی” را چشید و با مردم مهمان‌نوازش هم‌صحبت شد. این لیست تنها قطره‌ای از اقیانوس دیدنی‌های تفلیس است. این شهر پر از شگفتی‌های پنهان است که منتظرند تا توسط شما کشف شوند. پس چمدان‌های خود را ببندید و برای یک ماجراجویی به‌یادماندنی در قلب قفقاز آماده شوید
