عمارت مسعودیه

معرفی عمارت مسعودیه

عمارت مسعودیه که ازیادگارهای دوران قاجارمی باشد و درست در مرکز پایتخت تهران و حوالی میدان بهارستان جای گرفته است. عمارت مسعودیه از زمان ساخت تا به امروزشاهد اتفاقات مختلفی بوده و به همین جهت ازنظررویدادهای تاریخی و معماری، ازاهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. عمارت مسعودیه یکی ازبناهای فراموش شده ای بود که درحوالی میدان بهارستان و شلوغی های مرکزشهرجا خوش کرده است. عمارت مسعودیه باغی است که از تعدادی بنای تاریخی تشکیل شده است و ویژگی های یک باغ ایرانی را به نمایش می گذارد. درادامه این مطلب با آس چارترهمراه باشید تا با این جاذبه تاریخی بیشتر آشنا شویم. برای بازدید ازاین عمارت زیبا کافی است بلیط هواپیما تهران را ازسایت آس چارتررزرو نمایید.

تاریخچه عمارت مسعودیه

عمارت مسعودیه در دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجاربه دستورمسعود میرزا ملقب به ظل السلطان (پسر ناصرالدین شاه قاجار) درسال 1295 قمری به سرکاری رضا قلی خان (ملقب به سراج الملک) و معماری استاد شعبان معمارباشی بنا شد. ظل السلطان از شاهزاده های جاه طلب و علاقه مند به بناهای فرنگی بوده است. او هیچ زمانی به سلطنت نرسید ولی به دستور ناصرالدین شاه دراصفهان حاکم محلی بود. از ظل السلطان بناهای دیگری نیزدرشهرهای مختلف ایرن باقیمانده است. بنای عمارت مسعودیه مانند بسیاری دیگرازعمارت های دوران قاجار تلفیقی ازمعماری ایرانی وغربی است که با حفظ اصالت ایرانی خود و ویژگی های باغ های ایرانی علاوه براستفاده از نقش مایه ها و عناصر فرنگی و غیرایرانی این ترکیب را به وجود آورده است. عمارت مسعودیه از ۲۷ دی ماه ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۱۹۰ به عنوان یک اثر ملی ثبت گردیده است. 

عمارت مسعودیه یکی از مهم ترین عمارت های دوره قاجار

عمارت مسعودیه در خیابان بهارستان تهران قرار دارد و در زمینی به مساحت ۱۵۶۰۰ متر مربع و اعیانی حدود ۹۰۰۰ متر مربع بنا شده است. تزئینات زیادی ازجمله: گچبری، کاشی کاری، خطاطی، نقاشی دیواری و … در این عمارت استفاده شده است. شکل هندسی زمینی که عمارت در آن قرار گرفته به صورت ذوزنقه است که ضلع شرقی آن ۱۸۸٫۵ متر ، ضلع غربی ۱۳۸٫۵ متر و ضلع جنوبی ۸۶ متر است، با زایده ای در جنوب غربی (حیاط آبدارخانه) که چاپخانه آموزش و پرورش در آن قرار دارد. آس چارتربهترین مرجع ارائه دهنده بلیط لحظه آخری شیراز تهران درمشهد می باشد.

عمارت های اصلی شامل:  عمارت دیوان خانه، عمارت سفره خانه (وجه تسمیه آن بر حسب قرینه ‌ای است که درکاخ گلستان ودرجوارتالار سلام کاخ موزه و تالار آیینه است)، حیاط سید جوادی، عمارت سید جوادی، حیاط مشیری، عمارت مشیرالدوله، حیاط خلوت، عمارت حیاط خلوت،عمارت سر در پیاده‌رو، عمارت سر در کالسکه‌ رو، باغ دیوان‌ خانه.

 بناهای جدید از شمال به جنوب عبارتنداز: ساختمان آجری یک طبقه مرکب از قسمت کارت زنی، حراست، نگهبانی، بانک ملی، پست برق، گلخانه، سرویس بهداشتی ساختمان سه طبقه آجری (گزینش) ساختمان سه طبقه آجری، (شورای آموزش و پروش)، ساختمان یک طبقه آجری واقع در شمال عمارت سید جوادی (سمعی و بصری)، ساختمان یک طبقه آجری ایوان دار (عکاسی و…) انبارهای موقت، بناهای جدید یک طبقه، چاپ خانه واقع در شرق حیاط و آبدارخانه، ساختمان جنوب غربی مجموعه.

امکانات تفریحی و رفاهی عمارت مسعودیه

کافه ای به نام کافه مسعودیه در یکی از بناهای داخل باغ قرار گرفته است که محیطی بسیار متفاوت و صمیمانه تری نسبت به دیگر کافه های داخل شهر تهران دارد. اگر در میان گردش در باغ وعمارت زیبای مسعودیه، هوس نوشیدنی گرم و یا سرد داشتید می توانید با مراجعه به این کافه نوشیدنی مورد علاقه خود را سفارش دهید. درطبقه زیرزمین عمارت، عکاسخانه ای وجود دارد که می توانید با پوشیدن لباس های قاجاری عکس های زیبا ومتفاوتی را به عنوان یادگاری بگیرید. سالن تماشاخانه ای نیزدریکی دیگرازعمارت ها قرار دارد که درآن تئاترهای متنوع اجرا می شود. علاوه براین ها، دربرخی دیگراز بناها غرفه های زیورآلات دست ساز نیز برای فروش قرار داده شده اند.

معماری عمارت مسعودیه

هنگامی که ناصرالدین شاه به سلطنت رسید و به دلیل آن که وی به همراه جانشینانش سفرهایی طولانی مدت به اروپا داشتند، سبک معماری غرب را در معماری های سنتی وایرانی اضافه کردند. دراین زمان بود که هنرمعماری آینه کاری، گچبری، کاشی کاری و … رونق یافت و معماری غربی درمعماری ایرانی نفوذ پیدا کرد. همچنین معماران ایرانی توانستند بناها و آثار تاریخی بسیارزیبا وچشم نوازی را از خود به یادگار بگذارند. در زمان قاجار بر ارزش و اهمیت معماری ایرانی افزوده شد و خلاقیت هایی هم در این میان به آن اضافه گردید. اگر توجه های لازم به آثار و بناهایی که در دوره قاجار به جا مانده است صورت بگیرد، معماری دوره قاجار نسبت به معماری دوره زندیه و صفویه می تواند ارزش و جایگاه والاتری پیدا کند. اسناد و مدارکی که از این عمارت به دست آمده اند نشان می دهند که باغ مسعودیه از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده است. اما اگر به دیدن این عمارت بروید تنها بخش بیرونی باغ مسعودیه باقی مانده که باغ مجموعه مسعودیه را تشکیل داده است. شما می توانید باکمترازسه دقیقه به صورت آنلاین بلیط هواپیما کرمان تهران را از سایت آس چارترتهیه نمایید.

هنگامی که مشغول بازدید از این مجموعه هستید 7 عمارت را مشاهده می کنید که از طریق چندین حیاط به یکدیگر راه دارند. در قسمت حیاط اصلی مجموعه مسیری کالسکه رو وجود دارد که تا حیاط رو به روی دیوان خانه ادامه پیدا کرده است. ستون هایی آجری و نرده های چوبی در باغ وجود داشتند که باعث شده بودند باغ عمارت را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم کنند، اما در حال حاضر خبری از این نرده ها نیست. یک حوض دایره ای شکل درحیاط مقابل دیوان خانه وجود دارد که حدود 2 متر شعاع دارد. گردا گرد این حوض را با گل های زیبای شمعدانی مزین کرده اند.

در حال حاضر یک بنای آجری یک طبقه در سمت راست دو بنای آجری سه طبقه در سمت چپ و یک بنای یک طبقه ‌ی دیگر در همین سمت قرار دارد. در زمان گذشته تشکیل دهنده منظر عمومی باغ شامل یک نرده‌ ی چوبی که با ستون ‌های سنگی حمایت می ‌‌شده و چراغ‌ هایی با پایه ‌ی چدنی در میان رج درختان مرتفع چنار می شده است. خانه های اندورنی با این که از دوجهت قابل رویت است ولی امنیت بصری نسبتا خوبی دارد. معماری این بنا در ترکیب فضای پرتزئین و ورودی کنارآن به قدری جذابیت داشته تا برای بعضی ازملاقات های مهم خارج ازمحیط داخلی کاربرد داشته باشد. سردری که در این بخش قرار دارد از سبک معماری آن می توان متوجه شد که متعلق به دوره فتحعلی شاه قاجار است. به کمک یک عقب نشستگی به شکل  جلوخان اولین مرتبه از سلسله مراتب ورودی را به شکلی عالی نمایش داده است. بر روی محور ورودی یک عقب نشستگی کوچک ‌تر و مسقف وجود دارد که محل قرارگیری در چوبی با تزئینات معرق و منبت است. دوسکوی سنگی پیرنشین جز آن دسته از مبلمان همیشگی ورودی های معماری ایرانی است.

در امتداد سردرپیاده مخوری فرعی اما ضعیف وجود دارد که عمود بر محوراصلی است و به نظرمی رسد درامتداد محوراصلی باغ نظامیه قرارداشته باشد. فضای قابل‌ توجه ای که دوراصلی حوض است جوابگوی حرکت کالسکه بوده و ترکیب این فضا با حجم قاطع دیوان ‌خانه و حوضی به قطر20 متر نقطه ‌ی عطف محوطه است. به خصوص دیوار مجرد غربی با پنجره‌هایی که درهرطرف آن فضای باز است که باعث شده این فضا به نمونه ای تک درعرصه باغ سازی ایرانی شود.حیاط های پشت هم که این توانایی را داشته اند تا هر کدام به صورت جداگانه محوری فرعی را شکل دهد خود حرکتی جدید در طراحی باغ ها است که به خوبی به عملکرد اندرونی و بیرونی جواب داده است.

عمارت مسعودیه عمارت سردر پیاده

قدیمی ترین عمارت مجموعه مسعودیه، عمارت سردر پیاده می باشد که با توجه به مرمت های متعددی که در مجموعه رخ داده است، همچنان مشخصات معماری زمان خود را حفظ کرده است. همچنین ورودی عمارت به سبک دوران اول قاجارمی باشد که نقشه ای سه قسمتی دارد. این سه بخش به گونه ای است که سه بخش درامتداد یکدیگرمقابل معبرورودی قرارگرفته اند. دردو طرف محیط دو اتاق سه بخشی وجود دارد. این عمارت از تزئینات بسیار زیبا و باشکوهی بهره برده اند. سردرپیاده به همراه یک عقب نشینی پیشطاق، متعلق به زمان فتحعلی شاه قاجار تخمین زده می شود. در محورورودی عقب نشینی کوچکتر و مسقفی قرار دارد که درب چوبی آن به معرق و منبت مزین شده است. در معماری بناهای ایرانی همیشه یکی از اجزای ماندگار آن ها سکوی پیرنشین می باشد که در این بنا نیز به کار رفته است وازتزئینات سنگی و مقرنسی زیبا بهره برده است. دوطاق نما به همراه مقرنس زیبا در دو فضای کناری قابل مشاهده هستند. با تهیه بلیط چارتر ازسایت آس چارترازمزایای ویژه ای برخوردار شوید.

فضای سبز و باغ مسعودیه

یکی ازجذاب ترین قسمت های همارت مسعودیه سردرکالسکه آن است زیرا علاوه بر تزئینات بسیار زیبای آن خلاقیت و طرح هوشمندانه ای برای تغییر زاویه محور باغ به نسبت خیابان دارد. زمانی که شما وارد باغ می شود اولین چیزی که خودنمایی کرده و توجه شما را به خودش جذب می کند نمای اصلی دیوان‌ خانه و حوض آب روبه ‌روی آن است که به وسیله ی خیابانی سنگ‌ فرش به طول حدود ۱۳۴ متر و رج درختان بلند کاج که قبلا درختان چنار به جای آن بوده به ورودی متصل می شود.

آدرس عمارت مسعودیه:  تهران، میدان بهارستان، خیابان اکباتان

شماره تماس مجموعه عمارت مسعودیه:  33992012-021